Braal Castle

Braal Castle jest dość mocno zrujnowaną rycerską wieżą. Zajmuje ona niezbyt wysoki, lecz stromy pagórek przylegający do północnego brzegu rzeki Thurso. Datę powstania tej budowli określa się natomiast na połowę XIV wieku.
Braal przyjmował niemalże równoboczną formę o wymiarach 11.8 na 10.9 metrów. Szerokość jej murów wahała się od 2.4 metrów do, aż 3 metrów. Należy przy tym wspomnieć, że południowo – zachodni narożnik tej wieży został w bardzo nietypowy i trudny do wytłumaczenia ścięty. Jednocześnie obydwa dolne narożniki tejże, południowej ściany, do wysokości pierwszego piętra zostały wzmocnione przyporowymi filarami.
Braal oryginalnie posiadała również trzy główne kondygnacje, których zwieńczeniem było siodłowe poddasze. Również to ostatnie mogło się mieścić dodatkowe pomieszczenie mieszkalne.
Niestety, górne partie tej ciekawej budowli, na przełomie kolejnych wieków uległy całkowitemu zniszczeniu. Jednocześnie możemy dość bezpiecznie założyć, że wspomniane wyżej poddasze pierwotnie osłonięte było obronnym chodnikiem, krenelażowym parapetem, a być może nawet hurdycjami.
Ulokowane w parterowej części tej wieży pomieszczenie pełniło zapewne funkcję spiżarni. Całym jej wyposażeniem były przy tym: dwa szczelinowe okienka skierowane w strony północną i zachodnią oraz osadzona w centralnej części wschodniej ściany garderoba. Warto przy tym wspomnieć, że ta ostatnia przyjmuje kształt litery „L”. Dość nietypowo, pomieszczenie to nie zostało przykryte niejako tradycyjnym, kolebkowym sklepieniem, lecz zwykłym drewnianym stropem. W nim również osadzony musiał być jakiegoś rodzaju właz, stanowiący jedyną drogę komunikacyjną z położonym na pierwszym piętrze hallem.
Rzeczony hall, z pewnością był najbardziej reprezentacyjną komnatą wieży Braal. Jego wymiary wynosiły 6.7 na 5.7 metrów. Na tym poziomie znajduje się również jedyne wejście do wnętrza tej budowli. Przylega ono do zachodniego narożnika ściany południowej. Jednocześnie nie dawało ono bezpośredniego dostępu do samego hallu, a jedynie do dość wąskiego pasażu. Co ciekawe, od wschodniej ościeży tegoż pasażu i dalej poprzez szerokość ściany południowej, poprowadzone zostały proste i dość wąskie schody. Oczywiście dawały one dostęp na poziom drugiego piętra wieży Braal. Dostęp dziennego światła zapewniało im natomiast kolejne szczelinowe okienko. Skierowane zostało ono w stronę południową. Podobny szczelinowy otwór oświetlał sam pasaż. W tym jednak przypadku skierowany został on w stronę zachodnią. Warto przy tym dodać, że sąsiaduje on z kolejnym szczelinowym okienkiem, stanowiącym wyposażenie jednej z niewielkich garderób hallu.
Ów hall wyposażony został ponadto w dwa większe okna, skierowane w strony północną i zachodnią. Chociaż od zewnątrz przyjmują one formę skromnych, prostokątnych w kształcie otworów, to od wewnątrz mogły się już poszczycić pokaźnymi, łukowato zwieńczonymi ościeżami, jak i bocznymi, kamiennymi ławami. Jak zostało to już wspomniane, hall wieży Braal posiadał także cztery garderoby. Trzy z nich osadzone zostały w ścianie wschodniej. Środkowa oraz południowa, przyjmujące odpowiednio kształy liter „T” i „L” wyposażone zostały przy tym w następne szczelinowe okienka. Podobny element otrzymała także wspomniana wyżej garderoba, umieszczona w południowo – zachodnim narożniku hallu. Co ciekawe, w pomieszczeniu tym brak jest również wyraźnie zaznaczonego kominka. Może to oznaczać, że do ogrzewania tej sali oryginalnie służyły zwykłe kosze paleniskowe. W tym przypadku nadmiar dymu był odprowadzany przez jakiegoś rodzaju otwory wentylacyjne.
Skromny kominek mógł być za to na wyposażeniu komnaty z drugiego piętra wieży Braal. Najbardziej prawdopodobnym miejscem jego ulokowania byłaby przy tym centralna część ściany północnej. Oprócz tego, komnata ta posiadała dwa, raczej skromne okienka skierowane w stronę południową i zachodnią oraz dwie garderoby. Większa z nich, osadzona w południowo – zachodnim narożniku ściany zachodniej posiadała jedno, również skierowane w stronę zachodnią okienko. Druga z rzeczonych garderób, osadzona z kolei w narożniku południowo – wschodnim, przyjmowała dość nietypowy kształt, najbardziej przypominający polską literę „Ł”. Także i w tym przypadku dostęp dziennego światła zapewniało jedno, skierowane w południową stronę szczelinowe okienko.
Wygląd wyższych partii tej wieży niestety nie jest nam znany.
Z uwagi, że wieża Braal ulokowana została w naturalnie niezbyt obronnym miejscu, gdzie jedyną większą przeszkodę stanowiła przepływająca w jej pobliżu rzeka Thurso, przyjmuje się, że pierwotnie osłaniał ją również masywny obronny mur. W jego obrębie znajdowały się i pozostałe zamkowe budynki. Wśród nich możemy chociażby wymienić zewnętrzny hall, stajnię, kuchnię, piekarnię czy nawet browar. Żaden z tych elementów nie zachował się jednak do współczesnych czasów.

Historia Braal Castle

 
Według lokalnej tradycji, w miejscu wybudowanej najprawdopodobniej w połowie XIV wieku wieży Braal, znajdowała się znacznie starsza, bo XII wieczna warownia. Miała ona przy tym pełnić rolę jednej z głównej siedzib Haralda Maddassona (ur. ok. 1134 – zm. 1206), hrabiego Orkney i mormaera Caithness; (mormaer to gaelicka nazwa lokalnego feudała, podporządkowanego jedynie królowi. De facto, była to godność odpowiadająca tytułowi hrabiego).
Od roku 1375 Braal stanowił własność rodu Stewart. Dokładnie dnia 21 marca tegoż roku, król Szkotów – Robert II Stewart (1316 – 1390) nadał „zamek Brathwell” wraz z otaczającymi go ziemiami swojemu synowi – księciu Davidowi Stewartowi (1357 – ok. 1386), hrabiemu Strathearn oraz przyszłemu hrabiemu Caithness (godność tę otrzymał on właśnie pomiędzy marcem 1375, a dniem 28 grudnia 1377 roku). W późniejszych latach książę David tytułował się „hrabią palatynem Strathearn i Caithness”.
Braal Castle pozostał własnością Stewartów do roku 1450, kiedy to król James II Stewart (1430 – 1460) przekazał go sir George’owi Crichtonowi (ok. 1409 – 1454/1455), Wielkiemu Admirałowi Szkocji. Dodatkowo Crichton otrzymał wówczas z królewskich rąk godność 1-ego hrabiego Caithness (trzeciej kreacji tego tytułu) wraz ze wszystkimi przynależnymi mu apanażami. Po jego śmierci w roku 1454 bądź 1455, Braal Castle stał się z kolei własnością sir Williama Sinclaira (1410 – 1484), 1-ego hrabiego Caithness (czwartej kreacji tytułu). W późniejszych latach Braal przeszedł w ręce młodszej linii tego rodu, a mianowicie Sinclairs of Ulbster. Oni również, w pobliżu starej wieży, rozpoczęli budowę nowej, w planach znacznie większej i oczywiście bardziej komfortowej rezydencji. W założeniu miała ona mierzyć około 30 na 15 metrów. Jednakże, po wybudowaniu zaledwie jej parterowej części, prace z niewiadomego powodu zostały przerwane. Budynek ten przetrwał w tej formie do roku 1856, kiedy to ponad jego kolebkowo sklepionymi pomieszczeniami wzniesiono imponujący dwór, podobnie noszący nazwę Braal Castle. Przez dłuższy czas pełnił on funkcję hotelu, następnie szkoły, by w końcu zostać przekształcony w prywatne mieszkania.
Data ostatecznego opuszczenia oryginalnej wieży Braal nie jest nam znana.