Fairlie Castle

Fairlie Castle, ciekawa wieża mieszkalno – obronna, została wybudowana najprawdopodobniej pod koniec XV wieku.
Budynek ulokowany jest na planie prostokąta o wymiarach 13.8 na 8.8 metrów. Jego wysokość, do poziomu podtrzymujących niegdyś kamienny parapet masywnych konsol, wynosi natomiast około 12.6 metrów.
Jedyne wejście do wieży prowadzi z poziomu dziedzińca od strony południowej. Z położonego tuż za nim niewielkiego przedsionka można było się dostać zarówno do dwóch piwnic, jak i poprzez osadzone w grubości muru i położone na prawo (w kierunku wschodnim) od wejścia wąskie, spiralne schody prowadzące do ulokowanego na pierwszym piętrze wieży hallu.
Obydwie piwnice posiadają kamienne, proste sklepienia. Pomieszczenie położone od strony zachodniej posiada ponadto trzy niewielkie półki ścienne. Dwie z nich znajdują się w ścianie południowej oraz jedna w północnej. Dodatkowo w północnej i zachodniej ścianie zostały osadzone otwory strzelnicze.
Spiżarnia położona od strony wschodniej oprócz podobnie trzech półek ściennych (w ścianach południowej, północnej i wschodniej), posiada też jeden otwór strzelniczy skierowany w stronę północną. W jej północno – zachodnim narożniku znajduje się także wejście do prostych, osadzonych w grubości muru schodków dających  bezpośredni dostęp do położonego powyżej hallu.
Stanowił on pojedynczą, obszerną salę wyposażoną w osadzony w zachodniej ścianie kominek i trzy dość duże okna. Dwa z nich skierowane są w stronę południową oraz ostatnie w stronę północną. Co ciekawe, od wschodniej strony do hallu bezpośrednio przylega bardzo wąska, podłużna kuchnia. Ta z kolei, połączona jest z mającym podobne wymiary paleniskiem (ok. 4.2 na 1.5 metrów). Z uwagi na znikomy rozmiar kuchni nie jest wykluczone, że przygotowywanie posiłków mogło mieć miejsce także w samym hallu. Dodatkowy dostęp do kuchni zapewniała przylegająca do niej od południowej strony wspomniana już okrągła klatka schodowa.
Na drugim piętrze wieży mieściły się dwie, prywatnego przeznaczenia komnaty. Przedzielone drewnianą ścianką wyposażone były one zarówno w osobne kominki, niewielki okna, jak i osadzone w grubości muru dość liczne garderoby. Podobnie zaaranżowane były też komnaty na trzecim piętrze.
Nie jest wykluczone, że dodatkowe pomieszczenia mieszkalne mogły być ulokowane także na poddaszu.
Otaczający szczyt wieży kamienny parapet, wsparty na wysuniętych nieco poza lico głównego muru naprzemiennie leżących konsolach, nie stanowi oryginalnego elementu wieży. Wydaje się, że został on dodany w XVI wieku. Jego narożniki zdobiły też niegdyś okrągłe, najprawdopodobniej otwarte bartyzany.

Historia Fairlie Castle

 
 
W pierwszej połowie XII wieku sir Hugh de Morville, Lord Cunningham (zm. 1162) podjął służbę u króla Szkotów – Davida I (ur. 1083/1085 – zm. 1153). W podzięce za lojalną służbę de Morville nie tylko otrzymał z rąk króla ziemie wokół Largs i Lauderdale, ale został także mianowany Konstablem Szkocji. Godność tą piastował też jego syn Richard de Morville (zm. 1189). Po jego śmierci wszystkie posiadłości zostały podzielone pomiędzy jego najbliższą rodzinę oraz przyjaciół. Ziemie wokół Fairlie znalazły się wówczas w posiadaniu rodziny de Ros (Ross) of Tarbet. Północna część ziem sir Richarda przeszły z kolei na ród Boyle, a południowa na rodzinę Sempill.
Wieżę Fairlie wybudował właśnie nieznany z imienia członek rodziny Ross, przyjmując niedługo później nazwisko Fairlie. Jego potomkowie mieszkali w niej, aż do roku 1656 kiedy to przeszła na własność rodu Boyle. Słynny szkocki kartograf Timothy Pont (ok. 1565 – 1514) w swym dziele „Cunningham Topographised” opisał Fairlie jako „potężną wieżę, bardzo starą i piękną z sadami i ogrodami”.
Fairlie Castle pozostał w użyciu do XVIII wieku. Od tego czasu popada w coraz większą ruinę.
W roku 1999 zamek został wykupiony przez prywatnego inwestora. W roku 2009 podjęto decyzję o przekształceniu go w nowoczesne mieszkanie. Do chwili obecnej nie podjęto jednak żadnych prac w tym kierunku.