Carden Tower

Carden Tower, niewielka wieża mieszkalno – obronna została wybudowana w XVI wieku przez ród Mertynes of Carden.
Budynek ten został ulokowany na planie litery „L”. Jej większy, położony od wschodniej strony blok posiadał wymiary: 10.4 na 7.4 metrów. Z kolei, przystające od niego od strony południowo – zachodniej skrzydło mierzyło 8.4 na 6.8 metrów. Średnia szerokość murów wieży wynosi około 1.3 metra. Wyjątkiem jest tu jedna ściana wschodnia bloku wschodniego, która jako najbardziej narażona na ewentualny atak posiadała około 2 metrów grubości. Także w niej, bliżej narożnika północno – wschodniego, znajdowało się wejście do wieży. Jego szerokość wynosiła około 1.4 metra.
W parterowej części wschodniego skrzydła mieściło się obszerne pomieszczenie o wymiarach 7.6 na 5.2 metrów. Najprawdopodobniej pełniło ono też funkcję kuchni. Podczas przeprowadzonych w jej obrębie, w roku 1989 badań archeologicznych udało się odkryć pozostałości oryginalnego paleniska (o szerokości 1.5 metra), wspomnianego już wejścia oraz studni. Ta ostatnia, o średnicy 1 metra, okazała się być także najcenniejszym znaleziskiem. Ze względów bezpieczeństwa została ona spenetrowana jedynie do głębokości 2 metrów. Pomimo tego, w jej wnętrzu udało się odnaleźć fragmenty oryginalnej framugi okiennej, dwa stopnie spiralnych schodów oraz łupkowe płytki dachowe.
Parterowe pomieszczenie skrzydła północno – zachodniego służyło zapewne jako spiżarnia. Jego wymiary wynoszą 6.4 na 4.1 metrów.
Wydaje się, że Carden Tower posiadała jedynie trzy kondygnacje. W tej sytuacji na parterze mieściły się spiżarnia i kuchnia. Obydwa te pomieszczenia były też przykryte kolebkowymi sklepieniami.
Pierwsze piętro zajmował hall – najbardziej reprezentacyjna komnata wieży. Ponad nim znajdowała się z kolei prywatna komnata lairda. Dodatkowe pomieszczenia mieszkalne mogły się także mieścić w skrzydle północno – zachodnim.
Wieża została w większości rozebrana na początku XVIII wieku. Na zdjęciach z początków XX wieku wciąż jednak można dostrzec, że jej ściana południowa sięgała przynajmniej drugiego piętra. Niestety także ta, została prawie w całości rozebrana w trakcie minionego stulecia. Obecnie, najlepiej zachowana zachodnia ściana skrzydła północno – zachodniego mierzy około 1.8 metra wysokości.

Historia Carden Tower
 

Pierwsza wzmianka o ziemiach Carden pochodzi z statutu króla Williama I Lwa (William I Lion, ur. ok. 1143 – zm. 1214) z roku około 1170. Na podstawie użytego w nim zwrotu „w moim lesie Carden” przyjmuje się, że cała okolica pokryta była wówczas gęstymi lasami. Te notabene, z pewnością były wykorzystywane podczas ulubionych przez tego monarchę polowań. Wydaje się przy tym sprawą dość oczywistą, że królewskie lasy zwykle pozostawały pod opieką specjalnego zarządcy. Osoba taka natomiast, legitymująca się zwykle szlacheckim rodowodem wymagała też własnej, odpowiedniej rezydencji. W tym przypadku należy więc szczególnie zwrócić uwagę na fakt, że nazwa „Carden” oznacza nic innego jak „wysokie, ufortyfikowane miejsce”. W całym sąsiedztwie, najbliższe tej charakterystyki wydaje się być właśnie miejsce w którym, w XVI wieku została wybudowana wieża Carden. Oferując zarówno doskonały widok na najbliższą okolicę, jak i bardzo dobre walory obronne mogło być ono zatem lokalizacją znacznie starszej warowni.
W trakcie XV i XVI wieku Carden pozostawała własnością rodu Martynes of Carden. Już w roku 1482 król James IV (1473 – 1513) potwierdził prawa do tych ziem dla Henry’ego – syna Johna Martyne of Medhope.
Pozostała ona w rękach tego rodu przynajmniej do roku 1549 i bezpotomnej śmierci Andrew Martyne’a. Losy Carden przez kolejnych 50 lat pozostają jednak nieznane. Dopiero w roku 1582 król James VI (1566 – 1625) nadał je George’owi Mertyne. George zgłosił pretensje do tej posiadłości na podstawie prawa własności należącego rzekomo do jego, spokrewnionej z rodem Duries of that Ilk (czyli Duries of Duries), matki. Najprawdopodobniej był on też ostatnim z rodu Mertyne lairdem Carden.
Na początku XVII wieku cała posiadłość przeszła na własność rodu Wemyss. W roku 1623 David Wemyss nosił już tytuł „spadkobiercy” swojego ojca Duncana Wemyss do ziem baronii Carden.
Około roku 1642 cała posiadłość wraz z wieża stanowiła własność Davida Betsona. Niedługo później, uzyskał on zgodę króla Charlesa I (1600 – 1649) na wyłącznie „jego baronii (Carden) z parafii Kinghorn i włączenie jej do parafii Auchterderran”. W roku 1694 Lady Carden na podstawie tzw. Hearth Tax opłacała podatek czterech z palenisk lub kominów w Carden (podatek „Hearth Tax” lub „Chimney Tax” został utworzony w roku 1662. Wyliczany był on z ilości palenisk lub kominów w danej posiadłości). W księgach przychodów parafii Kinghorn, z roku 1695, Carden został oszacowany na kwotę 1292 funtów. Najprawdopodobniej na początku XVIII wieku Betsonowie popadli jednak w kłopoty finansowe, co w perspektywie zmusiło ich też do sprzedaży Carden. Jej nowym właścicielem został sir David Melville, 3-ci hrabia Leven, 2-gi hrabia Melville (1660 – 1728). W roku 1725 sprzedał on Carden dla Roberta Fergusona of Raith. W tym czasie wieża Carden był już z pewnością zrujnowana. Dowodem tego był publiczny ukaz Fergusona zabraniający okolicznej ludności rozbiórki murów Carden.

Carden Tower można zwiedzać o każdej rozsądnej porze.

W odległości około 200 metrów na południowy – wschód od ruin wieży, dnia 2 sierpnia 1826 miał miejsce ostatni (tragiczny w skutkach) w Szkocji pojedynek. Zmierzyli się w nim kupiec David Landale (zm. 1861) z bankierem i emerytowanym porucznikiem 77-ego Pieszego Regimentu – George’m Morganem (zm. 1826). W jego wyniku śmierć poniósł George Morgan. David Landale, oskarżony o morderstwo i postawiony przed sądem w Perth, został ostatecznie uniewinniony. Co ciekawe, wydarzenie to nie przeszkodziło mu w latach 1835/18 pełnić zaszczytnej funkcji burmistrza miasta Kirkcaldy. David Landale zmarł w roku 1861, w wieku 71 lat. Użyty przez niego w pojedynku pistolet jest obecnie wystawiony w muzeum i galerii sztuki w Kirkcaldy (Kirkcaldy Museum and Art Gallery).