Colquhonnie Castle

Colquhonnie Castle, niewielka, ulokowana na planie litery “L”, wieża mieszkalno – obronna powstała najprawdopodobniej w pierwszej połowie XVI wieku. Jej główny, leżący w linii wschód – zachód, prostokątny w planie blok posiada wymiary 13.7 na 12 metrów. Szerokość jego ścian dochodzi natomiast do około 1.4 metra.
Jedyne wejście do wnętrza wieży znajdowało się na poziomie dziedzińca, we wschodniej ścianie niewielkiego skrzydła południowo – zachodniego. Z położonego za nim przedsionka można się było dostać zarówno do trzech, sklepionych pomieszczeń parterowych, jak i dzięki prostym i wąskim schodom, do ulokowanego na pierwszym piętrze hallu. Jedno z wspomnianych pomieszczeń parterowych, mieszczące się w północno – zachodniej części wieży pełniło funkcję kuchni. Jej sporych rozmiarów palenisko zostało osadzone w ścianie północnej. W ścianie zachodniej natomiast, znajdował się także otwór ściekowy. Pozostałe dwa pomieszczenia służyły jako spiżarnia i magazyn. Wszystkie one były oświetlone też jedynie niewielkimi, szczelinowymi okienkami. Większość z nich została jednak powiększona w późniejszych czasach.
Wspomniany hall zajmował całe pierwsze piętro głównego hallu. Tradycyjnie był on też  najbardziej reprezentacyjną komnatą całej wieży. W skrzydle południowo – zachodnim z kolei, znajdowała się prywatna, przykryta kolebkowym sklepieniem, komnata lairda. Jej niewielki kominek został osadzony w ścianie wschodniej. W ścianie południowej natomiast, zachowała się wnęka w którą niegdyś częściowo wsunięte było łoże. W grubości północnej ściany tego pomieszczenia mieści się ponadto wąski zakamarek. Dostęp dziennego światła zapewniało mu oryginalnie kolejne, szczelinowe okienko.
Na drugim piętrze wieży mieściły się zapewne sypialnie lairda oraz jego najbliższej rodziny. Niestety ten poziom Colquhonnie nie zachował się do czasów współczesnych. Nieznany nam pozostaje także oryginalny układ szczytu tej wieży. Można jednak założyć, ze otaczał go kamienny, nieco też wysunięty poza lico głównego muru, parapet. Być może dodatkowe pomieszczenia mieszkalne, przeznaczone do użytku służby, mieściły się także na poddaszu.
Wokół wieży ulokowane były też z pewnością liczne budynki gospodarcze. Wśród nich, oprócz stajni, mogły się także znajdować m.in. kuźnia, piekarnia czy dodatkowe magazyny.

Historia Colquhonnie Castle

Colquhonnie, aż do początków XVI wieku, wchodziło w skład ziem lordowskich Strathdon. Dnia 8 sierpnia 1507 roku, król James IV (ur. 1473 – zm. 1513) z ziem m.in. Invernochty i właśnie Colquhonnie utworzył nową baronię Invernochty, którą następnie przekazał sir Alexandrowi Elphistone (zm. 1513). W związku z jakimiś, nie do końca wyjaśnionymi komplikacjami dotyczącymi tej baronii, jeszcze w tym samym roku, dokładniej dnia 10 grudnia, szkocki monarcha włączył ją w skład baronii Strathdon. W tym samym roku, tj. 1507, sir Alexander poślubił także Elizabeth Barlow (zm. 1518), ulubioną damę dworu żony Jamesa IV, królowej Margaret Tudor (1489 – 1541). W kolejnym roku, dnia 19 lipca 1508 roku, sir Alexander otrzymał ponadto od króla ziemie Klidrummy wraz z słynnym i wiekowym już zamkiem Kildrummy Castle. Wreszcie, w roku 1510, został on też wyniesiony do godności 1-ego Lorda Elphistone.
Sir Alexander Elphistone wraz z królem James’em IV oraz większością wyższej szkockiej szlachty poległ w bitwie pod Flodden, dnia 9 września 1513 roku. Dwa lata później, w roku 1515, Elizabeth wyszła ponownie za mąż. Jej wybrankiem został John Forbes (przed 1477 – 1547), 6-ty Lord Forbes. Tym sposobem, pozostające dotychczas w rękach wdowy pod sir Alexandrze posiadłości, stały się faktycznie własnością rodu Forbes. Jej członkowie też, wywodzący się z bocznej linii rodu Forbes, a mianowicie Forbes of Towie, byli najbardziej prawdopodobnymi budowniczymi zamku Colquhonnie.
Według tzw. Księgi Nazw (Book Name) z roku 1866 zamek ten faktycznie nigdy nie został ukończony. Powodem tego miała być przedwczesna śmierć jego trzech kolejnych właścicieli – budowniczych. Wersję tą, chociaż wciąż chętnie i powszechnie cytowaną, negują przeprowadzone w roku 2001 badania członków Królewskiej Komisji do spraw Starożytnych i Historycznych Zabytków Szkocji (RCAHMS). Według ich raportu “…istnieje niewiele powodów, by uznać ten budynek, tak jak sugeruje to tradycja, za nieukończony. W rzeczy samej, bardziej wiarygodne się wydaje, że obecny stan wieży jest rezultatem kilku etapów jego nielegalnej rozbiórki”.
Colquhonnie Castle wciąż pozostawał w użyciu w roku 1724, kiedy to pełnił funkcję „domu dżentelmena”. Z kolei, na mapie z roku 1766 figuruje on jako własność rodziny Forbes of New Estate. Według wspomnianej wyżej „Księgi Nazw”, oryginalnie był on także otoczony fosą. Jej niewielkie fragmenty miały być wciąż widoczne pod koniec XIX wieku.
Dalsze losy zamku pozostają nam niestety nieznane.

Legendy

Colquhonnie Castle jest podobno nawiedzony przez „Ducha dudziarza”. Ma on być jednym z trzech przedwcześnie zmarłych lairdów zamku. Według miejscowych wierzeń miał on tragicznie zginąć około roku 1600, po upadku ze szczytu wieży.

Ruiny zamku ulokowane są na terenie hotelu „The Colquhonnie House Hotel”.