Cramond Tower

Cramond Tower jest dzisiaj jedyną pozostałością po znacznie większym kompleksie, własności biskupów Dunkeld.
Wieża została ulokowana na planie prostokąta o wymiarach 7.6 na 6.7 metrów. Szerokość ścian w jej parterowej części wynosi około 1.6 metra. Tym samym, piwnica stanowi dość małe pomieszczenie o wymiarach 4.7 na 3.6 metrów i wysokości 3.6 metrów. W odróżnieniu od większości szkockich wież mieszkalnych z tego okresu wyposażona jest też proste sklepienie. W jej północno – zachodnim narożniku znajduje się niewielka wnęka ścienna z łukowatym nadprożem. Oryginalnie była ona zabezpieczona drzwiami.
Główne, łukowate wejście do wieży położone jest na poziomie dziedzińca od strony południowej. Otaczająca je prostokątna wnęka oryginalnie mogła stanowić oparcie dla masywnej kraty lub trapu zwodzonego mostu.
Niewielki pasaż, osadzony w grubości południowej ściany, dawał dostęp zarówno do wspomnianej wyżej piwnicy, jak i do wszystkich górnych kondygnacji poprzez ulokowane w południowo – wschodnim rogu wieży spiralne schody.
Na pierwszym piętrze budynku tradycyjnie znajduje się główny hall. W celu zwiększenia powierzchni jego południowa ściana została zwężona do jedynie około 0.4 metra. Podobnej modyfikacji uległy też ściany północna i wschodnia. Posiadają one po około 1.2 metra szerokości. Ściana zachodnia, podobnie jak ściany piwnicy mierzy 1.6 metra szerokości. Ciekawy kominek został osadzony w ścianie zachodniej. Jego nadproże zostało wsparte na konsolach, formując przy tym wysunięty znacznie poza lico ściany obszerny okap. Komnata ta posiada także dwie półki ścienne. Jedna z nich (o wysokości około 1.2 metra), ulokowana w ścianie wschodniej, została podzielona wewnętrznymi ściankami na sześć niewielkich nisz. Na prawo od niej mogło się znajdować oryginalne wejście do wieży.
Bardzo znikomy dostęp dziennego światła zapewnia tutaj jedynie niewielkie okienko umieszczone w ścianie południowej oraz szczelinowy otwór, w przylegającej do kominka ściennej półce.
Pomieszczenia na kolejnych piętrach mają zbliżony układ do hallu. Pozbawione są jednak ściennych półek.
Komnata na drugim piętrze posiada również podobny kominek. W odróżnieniu od hallu przesunięty jest on jedynie bliżej północnego krańca ściany zachodniej. Co ciekawe, w jego tylnej części, czyli przez ścianę zachodnią przebite jest niewielkie okienko. Kolejne okno, dodatkowo wyposażone w boczne, kamienne siedziska jest ulokowane w ścianie południowej. Wnęka w ścianie północnej wydaje się być pozostałością dawnego przejścia. Z kolei, w południowo – wschodnim rogu, w pobliżu wejścia z klatki schodowej znajduje się niewielka latryna. Podczas przebudowy wieży w roku 1983 pomieszczenie to zostało przedzielone. Obecnie mieszczą się tutaj kuchnia i jadalnia.
Komnata na trzecim piętrze posiada kolebkowe sklepienie, które miało utrzymywać ciężar dawnego dachu. Pozbawiona jest ona jednak jakichkolwiek nisz ściennych. Pierwotnie posiadała także jedno okno. Skierowane jest ono w stronę wschodnią. Kolejne, osadzone w ścianie zachodniej zostało dodane w roku 1983.
Wydaje się, że oryginalny szczyt wieży zwieńczała prostokątna w planie stróżówka, tzw. cap – house. Obecne, dwuspadowe poddasze z mansardowym oknem zostało dodane w latach 80-tych XX wieku i mieści dwie dodatkowe sypialnie. Przylegający od wschodniej strony do wieży piętrowy budynek został z kolei wybudowany w latach 90-tych XX wieku.

Historia Cramond Tower

 

Posiadłość Cramond oryginalnie należała do rodu Cramond of the Niddrie.
„Karramond” przeszła na własność biskupstwa Dunkeld za czasów króla Williama I „Lwa” (ur. ok. 1143 – zm. 1214). Od tego momentu była także znana jako „Bishops Cramond”. W miejscu zachowanej wieży z pewnością znajdowała się znacznie wcześniejsza warowna rezydencja. W niej też miało zakończyć swój żywot dwóch biskupów – Richard of Dunkeld w roku 1178 oraz John of Leicester w roku 1214. Na początku XIV wieku Cramond przeszła na własność Alexandra Douglas’a of Kilspindie. Następnie, w roku 1622 wykupił ją mieszkający w Edynburgu angielski kupiec – John Inglis. Kiedy w roku 1680 jego wnuk ukończył budowę nowej rezydencji – Cramond House, stara wieża została opuszczona. Przez kolejne lata popadała też w coraz większą ruinę. Wreszcie w latach 70-tych XX wieku została wykupiona i odbudowana przez pana George’a Jamieson’a. Kolejne prace restauracyjne w Cramond przeprowadzono w roku 1983. W roku 2006 w okolicy wieży przeprowadzono prace archeologiczne, podczas których udało się odkryć niewielką pozostałość fosy, stanowiącej część pobliskiego rzymskiego fortu.
W grudniu 2011 roku na poddaszu wieży wybuchł groźny pożar. Dzięki błyskawicznej akcji edynburskich strażaków udało się jednak uniknąć poważniejszych zniszczeń. Prace naprawcze rozpoczęły się w Cramond już następnego dnia po pożarze.

 
Według lokalnej legendy wieżę nawiedza duch „Zielonej Pani”.