Ardvreck Castle

Malowniczo usytuowany zamek Ardvreck został wybudowany przez Angusa III-ego Mor z klanu MacLeod, około roku 1490. Główny blok warowni położony jest na planie prostokąta. Do jego południowo – wschodniego rogu przystaje, okrągła u podstawy, wieża schodowa. W swej górnej części, dzięki oparciu kamiennych wsporników wychodzących poza lico muru, wieża ta mieści kwadratową w rzucie bartyzanę. Dostęp do parterowej części głównego bloku prowadził przez drzwi ulokowane w ścianie wschodniej. Znajdowały się tutaj trzy pomieszczenia, przykryte kamiennym kolebkowym sklepieniem. Oprócz dwóch piwnic, w jego południowej części znajdował się także szeroki na około 1.1 metra pasaż, dający dostęp zarówno do wspomnianych piwnic, jak i do spiralnych schodów prowadzących do wyższych pięter. Z uwagi na znajdujące się tutaj liczne otwory strzelnicze pasaż ten, oprócz funkcji komunikacyjnej mógł mieć także zastosowanie czysto obronne. Na pierwszym piętrze znajdował się główny hall zamku, który podobnie do piwnic posiadał kamienne sklepienie. Kolejne dwa piętra, oddzielone od siebie już drewnianymi stropami, mieściły najprawdopodobniej komnaty prywatne lorda i jego rodziny. Miejsca po solidnych belkach podłogowych są wciąż widoczne w wyższych partiach muru. Kolejne dwa pokoje mieszkalne mieściły się w dobudowanej w późniejszych latach, przez Donalda IX-ego Bana, bartyzanie. Do dnia dzisiejszego z zamku zachowała się faktycznie jedynie ściana południowa oraz fragmenty ścian wschodniej i zachodniej. Pomimo niewielkich rozmiarów wieży – twierdza Ardvreck stanowiła jednak duży i imponujący kompleks. Między innymi, od strony południowej i wschodniej, pomiędzy dwoma niewielkimi wzgórzami, do zamku przylegał otoczony obronnym murem dziedziniec. Dalej na południe, na samym końcu półwyspu zachowały się fundamenty oryginalnej budowli o grubych murach, być może stodoły. Budynek ten był podzielony na dwie części z czego jedna posiadała długość 2.7 metra. Długość kolejnej wahała się od 7.3 do 9 metrów. Na swoim południowym krańcu budynek ten był też nieznacznie zaokrąglony. Bardziej w kierunku zachodnim od wieży znajdował się otoczony murem ogród. Prostokątny kształt fundamentów tego muru, daje się łatwo zauważyć, nawet pomimo, że są one obecnie całkowicie porośnięte trawą. Półwysep na którym położony jest zamek połączony jest z głównym lądem jedynie wąskim pasem piasku. W momentach podwyższonego poziomu wody w jeziorze Assynt zamienia się on faktycznie w pływową wyspę. Dodatkowym zabezpieczeniem dostępu do warowni od strony lądu były także wybudowane w tym miejscu ziemny wał wraz z fosą. Ich niewielkie fragmenty wciąż są dostrzegalne w pobliżu współczesnego, niskiego murku. Podczas prac badawczych przeprowadzonych w zamku w roku 1962 z jednej z zamkowych piwnic wydobyto dwie lufy żelaznych armat. Obecnie są one wystawione w pobliskim miasteczku Lochinver.

Historia zamku Ardvreck

 
Zamek został wybudowany przez klan MacLeod, który władał jeziorem Assynt i okolicznymi lądami od XIII wieku. Najbardziej znana historia związana z zamkiem dotyczy okoliczności schwytania rojalisty Jamesa Grahama, 1-ego markiza Montrose (ur. 1612 – zm. 1650) po bitwie pod Carbisdale (27 kwietnia 1650 roku). Trzy dni później, dnia 30 kwietnia pokonany w bitwie Montrose dotarł do Ardvreck szukając schronienia u rezydującego tutaj Neila MacLeoda of Assynt. W związku, że Neila nie było w tym czasie w zamku, rolę gospodarza pełniła jego żona imieniem – Christine. Kobieta podstępem uwięziła jednak markiza w zamkowej piwnicy i posłała służbę po przebywające w okolicy wojska Kowenanterów (szkockich prezbiterian). Montrose został przetransportowany następnie do Edynburga, gdzie po szybkim procesie zapadł wyrok skazujący. Wyrok wykonano dnia 21 maja 1650 roku w sposób przewidziany dla zdrajców: czyli przez powieszenie, ścięcie i poćwiartowanie. W roku 1672 po 14-dniowym oblężeniu Ardvreck został zdobyty i częściowo zniszczony przez klan MacKenzie of Western Ross. Tym samym została zakończona dominacja klanu MacLeod nad jeziorem i ziemiami Assynt. W roku 1726 główną siedzibą MacKenziech stał się Calda House, wybudowany w pobliżu dawnej twierdzy. W roku 1745 klan ten wziął także udział w II-im powstaniu jakobickim po stronie księcia Charlesa Edwarda Stuarta (1720 – 1788). Po klęsce Jakobitów w bitwie pod Culloden (16 kwietnia 1746) i upadku powstania MacKenzie zostali pozbawieni swoich posiadłości i tytułów. Posiadłość Ardvreck w roku 1758 została sprzedana Williamowi Gordon, 18-emu hrabiemu Sutherland (1735 – 1766). Zamek przetrwał w dość dobrym stanie, aż do roku 1795. Wówczas, w wyniku uderzenia pioruna znaczna jego część uległa zniszczeniu. Nigdy też nie podjęto prób jego odbudowy.

Zamek Ardvreck jest podobno nawiedzony przez „płaczącą zjawę”. Ma nią być jedna z córek lorda MacLeoda, która w zamian za ocalenie zamku ojca poślubiła diabła. Wkrótce po rzekomym ślubie dziewczyna utonęła w jeziorze. Inna wersja tej legendy mówi, że kobieta ta faktycznie rzuciła się z jednego z zamkowych okien. Od tej pory ducha samobójczyni można czasami ujrzeć gdy spaceruje po pobliskiej plaży. Istnieje też kolejna legenda o duchu wysokiego mężczyzny ubranego w szary płaszcz. Tę zjawę, z kolei, często utożsamia się z osobą markiza Montrose.