Castle of Old Wick

Castle of Old Wick jest jedną z najstarszych wież mieszkalno – obronnych w Szkocji. Twierdza ta jest przepięknie położona na skalistym, wysokim na 30 metrów półwyspie klifowym, otoczonym potężnymi rozpadlinami. Od strony lądu dostępu do niego broniły dodatkowo szaniec i wykuta w skale sucha fosa. Szaniec, będący faktycznie pierwszą linią obrony, położony jest w odległości około 27 metrów od wieży. W jego pobliżu, po obu stronach głównej drogi dojazdowej do zamku, zachowały się fundamenty niewielkich, położonych na planie prostokąta budynków. Możliwe, że pełniły one właśnie rolę tzw. budynku bramnego. Przez położoną dalej, wykutą w skale fosę, o szerokości 9 i głębokości 3 metrów, przerzucony był zapewne zwodzony most. Dodatkową jego ochronę stanowił ponadto ulokowany tutaj potężny kurtynowy mur. Możliwe, że główną bramę chronił też, znajdujący się bezpośrednią nad nią kamienny machikuł. Wspomniana fosa, znana niegdyś była też pod nazwą „Skoku lorda Oliphanta” (Lord Oliphant’s Leap). Główna wieża zamku wybudowana jest na planie prostokąta o wymiarach 7.3 na 4.9 metrów, przy obecnej wysokości od 7.6 do 9.1 metrów. Szerokość jej ścian dochodzi do 2.1 metrów. Oryginalnie mieściła ona trzy piętra (każde o wysokości około 2.7 metrów) oraz piwnicę. W tej ostatniej znajdowała się kuchnia wraz ze spiżarnią. Pierwsze piętro zaadoptowane było na główny hall. Powyżej ulokowane były prywatne komnaty lorda. Wszystkie stropy w zamku z pewnością były drewniane. Wciąż widoczne są m.in. miejsca mocowania potężnych belek stropowych. Główne wejście, prowadzące wprost na pierwsze piętro wieży, ulokowane było od strony morza w północno – zachodniej ścianie. Każde z pięter zamku Old Wick posiadało ponadto tylko jedno, szczelinowe okno umiejscowione w południowo – wschodniej ścianie. Jedynie na drugim piętrze, dodatkowo ulokowane jest jeszcze jedno niewielkie okienko, mogące zapewne służyć też jako otwór strzelniczy. Skierowane jest ono, w odróżnieniu od pozostałych okien, w stronę lądu. Nie jest też wykluczone, że szczyt wieży otoczony był ponadto hurdycjami. Do dnia dzisiejszego w najlepszym stanie zachowały się jej ściany południowo – zachodnia oraz  północno – zachodnia. Ściany północno – wschodnia i południowo – wschodnia w dużym stopniu uległy zniszczeniu. Z tyłu wieży, w głąb półwyspu, poprowadzone jest wąskie przejście o łącznej długości około 53 metrów. Oryginalnie, po obu jego stronach istniał szereg budynków gospodarczych, mieszczących zapewne browar, stajnię, magazyny. Zapewne znajdowała się tutaj także i kaplica. Do dnia dzisiejszego jedyną pozostałością po tych budowlach są tylko fragmenty ich fundamentów. Na samym końcu półwyspu znajduje się także otwarta przestrzeń o wymiarach 21 na 14 metrów. W miejscu tym najprawdopodobniej znajdował się zamkowy ogród. Cały półwysep ponadto otoczony był kurtynowym murem. Jego niewielkie fragmenty zachowały się na samym skraju klifu. W miejscu tym można także dostrzec zarys stromych schodów, które prowadziły w dół, w stronę morza.

Historia Castle of Old Wick

Pierwszym historycznie poświadczonym właścicielem zamku (w XIV wieku) był sir Reginald de Cheyne (ur. ok. 1270 – zm. 1350). Bez jednak żadnej wątpliwości miejsce to było wykorzystywane przez Norwegów już w XII wieku. W tym okresie powstały m.in. wspomniane wyżej szaniec i fosa. Możliwe, że budowniczym pierwszej twierdzy był Harald Maddason (ok. 1130 – ok. 1206), hrabia Caithness & Orkney. W XIV wieku ziemie Old Wick była już w posiadaniu rodu Cheyne. Około roku 1350, po śmierci sir Reginalda de Cheyne posiadłość ta, poprzez małżeństwo jego córki Mary z sir Nicolas’em Sutherland, synem Kenneth’a de Moravia (zm.1333), 4-ego hrabiego Sutherland, przeszła w ręce rodu Sutherland. Nicholas Sutherland, po śmierci ojca w bitwie pod Hallidon Hill (19 lipca 1333 roku) odziedziczył godność Lorda Duffus. Tytuł ten pozostał w użytku, aż do XIX wieku (obecni członkowie tego rodu (łącznie 5 oddzielnych linii) używają tytułu Baronetów Dunbar). W XV wieku właścicielami zamku została rodzina Oliphant. W roku 1569 podczas zatargu Oliphant’ów z Sinclar’ami, ci ostatni zaatakowali zamek. Po bezskutecznym oblężeniu, dowodzący atakiem John Sinclar, panicz Caithness (ok. 1543 – 1575) zarządził szczelną blokadę twierdzy. „Przyciśnięci głodem” obrońcy zmuszeni zostali w końcu do jej poddania. W tym samym roku John Sinclair, po kłótni ze swoim ojcem został uwięziony w pobliskim zamku Sinclair & Grinigoe. Pozostał w nim, aż do swojej śmierci. W roku 1606 lub 1644 zamek Old Wick został ostatecznie wykupiony przez ród Sinclair. W latach 70-tych XVII wieku kolejnymi jego właścielami zostali członkowie rodu Campbell of Glenochry. Po nich, twierdza przeszła w ręce rodu Dunbars of Hempringg (potomków Nicolasa Sutherland, Lorda Duffus). Dunbars władali zamkiem Old Wick, aż do roku 1910. Po tym roku zamek znalazł się pod opieką państwa.

Obecnie, ta pięknie położona twierdza znajduje się pod administracją Historic Scotland.

Castle of Old Wick można zwiedzać o prawie każdej porze. Z uwagi jednak na położoną w pobliżu strzelnicę wojskową, w momencie odbywających się na niej ćwiczeń, dostęp do zamku jest bezwzględnie zamknięty. Szczególną ostrożność (zwłaszcza przy zwiedzaniu obiektu w towarzystwie dzieci) należy zachować także z uwagi na niebezpieczne, strome klify.