Dowhill Castle

Zamek Dowhill wybudowany został na wysokim wzniesieniu wchodzącym w skład tak zwanych wzgórz Cleish (Cleish Hills).
Jego najstarszą częścią jest położona od wschodniej strony, prostokątna w planie wieża mieszkalno – obronna. Posiada ona wymiary 10.7 na 8.2 metrów. Szerokość ścian tej masywnej budowli dochodzi do około 1.5 metra. Na przełomie XVI i XVII wieku od jej zachodniej strony wybudowano nowe skrzydło. Budynek ten posiada z kolei wymiary 13.1 na 8.2 metrów, (tym samym wymiary całego zamku Dowhill wynoszą obecnie 23.8 na 8.2 metrów). Do jego północnej ściany przylegają także dwie, kwadratowe w planie wieżyczki. W jednej z nich, znajdowało się także nowe wejście do wnętrza zamku. Niestety, z uwagi na znaczny stopień ich zniszczenia, obecnie nie ma już żadnej możliwości ustalenia w której z tych wieżyczek, wejście to faktycznie było umieszczone. Kolejny element tego skrzydła stanowi narożna (południowo – zachodnia), okrągła wieża.
W parterowej części, oryginalnie czterokondygnacyjnej wieży mieści się obszerna spiżarnia z kolebkowym sklepieniem. Wyposażona została ona w tylko dwa niewielkie okienka. Skierowane są one w strony wschodnią (prostokątne) i północną (szczelinowe). W grubości południowej ściany znajduje się ponadto dawny przedsionek, oryginalnego lecz też niestety już zamurowanego wejścia do wieży. Dodatkowo w południowo – wschodnim narożniku tego pomieszczenia, tym razem w grubości wschodniego muru (na wysokości około 0.5 metra) znajduje się wąski pasaż. Doprowadzony jest on, do dość szerokich, spiralnych schodów. Te z kolei dawały dostęp do położonego powyżej hallu. W niewielkim, ulokowanym pod tymi schodami, zakamarku znajduje się także jedna z wielu zamkowych ambrazur.
Na prawo (w kierunku zachodnim) od spiżarni, we wschodniej części nowego skrzydła (czyli de facto w centralnej części całego budynku) znajduje się kuchnia. Jej sporych rozmiarów palenisko z łukowatym nadprożem zostało osadzone w grubości dawnej zachodniej ściany wieży. Z kolei w ścianie południowej, pomiędzy dwoma półkami ściennymi znajduje się dość nietypowe okno, ze zlewem umieszczonym pod jego parapetem. W przypadku zagrożenia otwór ten mógł jednak równie dobrze zostać wykorzystany jako ambrazura. Kolejne, niewielkie okienko kuchni zostało osadzone w ścianie północnej. Na lewo od niego (w kierunku wschodnim) znajduje się także następna nisza ścienna. Obok niej, w północno – wschodnim narożniku kuchni zostało umieszczone przejście do jednej z wspomnianych, północnych wieżyczek. Podłoga kuchni oryginalnie wyłożona była kamiennymi panelami, co pozwalało utrzymywać to pomieszczenie we względnej czystości.
Na zachód od kuchni znajdują się kolejne dwa pomieszczenia z kolebkowymi sklepieniami. Dostęp do nich był możliwy zarówno od strony kolejnej wieżyczki północnej, jak i poprzez wąski pasaż od strony kuchni. Obydwa te pomieszczenia wyposażone były tylko w jedno, prostokątne w planie okienko. W mniejszym z nich, położonym w narożniku północno – zachodnim, skierowane jest ono w stronę zachodnią. W większym, położonym od strony południowo – zachodniej osadzone jest ono natomiast w ścianie południowej. Pod nim, podobnie jak miało to miejsce w południowym oknie kuchni, znajduje się niewielki otwór ściekowy. W południowo – zachodnim narożniku tego pomieszczenia ulokowane jest z kolei przejście do wspomnianej już narożnej, okrągłej wieży. W murach jej parterowej części zostało osadzonych, aż 5 otworów strzelniczych. Ponadto, w grubości jej wschodniej ściany, zostały umieszczone kolejne, proste tym razem schody dające dostęp do pierwszego piętra zamku.
Na tym poziomie podobnie mieściły się trzy obszerne pomieszczenia. Jedno z nich z pewnością pełniło funkcję hallu. Do niego zapewne przylegała też prywatna komnata lorda.
W grubości północnej ściany komnaty na pierwszym piętrze oryginalnej wieży została umieszczona wąska skrytka lub, co też jest bardziej prawdopodobne loch. Jego jedynym wyposażeniem jest ulokowany w południowo – wschodnim narożniku otwór ściekowy. Ponadto w częściowo zachowanych ścianach tej komnaty: południowej, północnej i wschodniej znajdują się sporych rozmiarów okna z łukowatymi, wewnętrznymi wnękami. W ich ościeżach zostały także licznie osadzone, prostokątne nisze.
Górne kondygnacje zamku Dowhill niestety nie zachowały się do czasów współczesnych.
Otoczony masywnym murem obronnym dziedziniec zamku położony był od jego północnej strony. Wydaje się, że w jego wschodnim odcinku, w pobliżu północnej ściany wieży znajdowała się główna brama wjazdowa. Do dnia dzisiejszego jedyną pozostałością tego muru, jest ulokowana niegdyś na jego północno – wschodnim narożniku, okrągła wieżyczka. W jej górnej części znajdował się gołębnik. Wciąż między innymi łatwo można dostrzec charakterystyczne, kamienne gniazda dla ptaków.

Historia Dowhill Castle

 
 
Posiadłość Dowhill, przynajmniej od końca XIV wieku stanowiła własność rodu Lindsay of Dowhill.
Jeden z lairdów zamku („Laird” jest szkockim tytułem posiadacza ziemskiego lub właściela zamku. Nie jest jednak tytułem szlacheckim) – James Lindsay of Dowhill and of Logie and Kinloch (zm. 1591) był jednym z organizatorów ucieczki królowej Marii Stuart (1542 – 1587) z jej niewoli w pobliskim, królewskim zamku Lochleven. W roku 1568 popadł on jednak w poważne tarapaty finansowe i został zmuszony do sprzedaży rodzinnej posiadłości. Lindsay’owie of Dowhill pozostali jednak jego zarządcami, aż do połowy XVIII wieku. W roku 1740 zamek przeszedł na własność słynnego szkockiego architekta Williama Adama (1689 – 1748). Ostatni z lairdów Dowhill z rodu Lindsay – Martin Lindsay od Dowhill (1710 – 1790) wziął udział w tzw. II-gim powstaniu jakobickim (1745 – 1746). W związku z tym, był on następnie sądzony pod zarzutem zdrady stanu. Ostatecznie i dość niespodziewanie został jednak oczyszczony z zarzutów.
Jego potomkowie jeszcze przez pewien czas używali tytularnego zwrotu „of Dowhill”. W roku 1962 sir Martin Alexander Lindsay (1905 – 1981) został także mianowany 1-szym baronetem Dowhill. Jego rodzina mieszka obecnie w Londynie.