Old Woodhouselee Castle

  • Status: - * - Ruiny. Własność prywatna
  • Typ: Wieża mieszkalno - obronna położona na planie litery „L” (L-plan tower house)
  • Data: od XVI wieku
  • Położenie: około 2.4 kilometrów (1.5 mili) na północny - wschód od Penicuik. Lothians
  • Numer według map "Ordance Survey": NT 258617
  • Inne nazwy: Woodhouselee Castle

Midlothian EH26, Wielka Brytania

 

 

Pięknie położony, na bardzo wysokim i stromym urwisku w zakolu rzeki North Esk – Old Woodhouselee Castle został najprawdopodobniej wybudowany w drugiej połowie XVI wieku.
Do dnia dzisiejszego z tej niegdyś masywnej wieży mieszkalno – obronnej, wybudowanej na planie litery „L”, pozostały jedynie naprawdę niewielkie relikty. Jej główny, prostokątny w planie budynek posiadał wymiary 19.3 na 6.7 metrów. Wysokość jego wewnętrznych ścian dochodzi obecnie do około 2 metrów.
Oryginalnie w swej parterowej części mieścił on trzy pomieszczenia gospodarcze z kolebkowymi sklepieniami. Jedna z ścian rozdzielających te pomieszczenia posiada 1.5 metra szerokości. Na rycinie zamieszczonej w książce „The Antiquities of Scotland”, autorstwa angielskiego antykwariusza i rysownika Francisa Grose’a (ur. 1731 – zm. 1791) widać, że w swym górnym biegu mieściła ona niegdyś pokaźny przewód kominowy.
Ze wszystkich parterowych pomieszczeń zamku, w najlepszym stanie do dnia dzisiejszego przetrwała spiżarnia położona od strony południowo – zachodniej. W jej ścianie południowo – wschodniej zachowało się niewielkie okienko.
Kolejne, mieszczące najprawdopodobniej spiralne schody, skrzydło zamku przylegało do zachodniego narożnika głównego bloku. Budynek ten posiadał wymiary około 6 na 5 metrów.
Old Woodhouselee był już z pewnością zrujnowany pod koniec XVII wieku.

 

 

 

 

Historia Old Woodhouselee Castle

 

Według tradycji budowniczym zamku, w pierwszej połowie XVI wieku, miał być sir Olivier Sinclair de Pitcairns (zm. ok. 1576), faworyt króla Jamesa V (1512 – 1542). Przeprowadzone w Old Woodhouselee w latach 1915 i 1929 badania archeologiczne wykluczają jednak taką możliwość, wskazując jednocześnie najbardziej prawdopodobną datę powstania tej wieży na koniec XVI lub nawet na początek XVII wieku.
Z pewnością jednak posiadłość Old Woodhouselee należała do rodu Sinclair i to wśród jego członków należałoby szukać faktycznego budowniczego tego zamku.
Pod koniec XVI wieku posiadłość przeszła na własność rodziny Hamilton. Jeden z jej członków – James Hamilton of Bothwellhaugh and Woodhouselee był lojalnym poddanym królowej Marii Stuart (1542 – 1587). W roku 1568 (13 maja), u jej boku brał udział w bitwie pod Langside przeciwko rebelianckim wojskom, dowodzonych przez przyrodniego brata królowej – Regenta Szkocji – sir Jamesa Stewarta, 1-ego hrabiego Moray (ok. 1531 – 1570). Po przegranej walce królowa Maria uciekła do Anglii, gdzie natychmiast została uwięziona przez swoją kuzynkę królową Elżbietę I (1533 – 1603). Pojmany podczas bitwy Hamilton został skazany na śmierć, lecz dzięki wstawiennictwu sir Jamesa Ballendena (zm. 1606) wyrok został anulowany. Ten w podzięce miał mu przekazać na własność zamek Old Woodhouselee. Dwa lata później, w roku 1570 (dnia 23 stycznia) w królewskim mieście Linlithgow, James Hamilton dokonał udanego zamachu na sir Jamesa Stewarta. Hamilton miał wystrzelić do jadącego konno Regenta z rusznicy, z okna domu należącego do jego wuja – arcybiskupa St Andrews, Johna Hamiltona (1512 – 1571). Atak ten powszechnie uznaje się za jeden z pierwszych, o ile nie pierwszy w historii udany zamach z użyciem broni palnej. Jamesowi po zamachu udało się uciec do Francji. Jego wuj arcybiskup Hamilton, dnia 3 kwietnia 1571 roku został pochwycony w Dumbarton. Podczas przeprowadzonego trzy dni później w Stirling procesu został uznany winnym udziału w zamachu i powieszony tego samego dnia (6 kwietnia 1571 roku) w pobliżu Mercat Cross (krzyżu targowego). James na emigracji zaoferował swoje usługi rodzinie de Guise (Gwizjuszom), bliskim krewnym królowej Marii. Następnie miał być przez nich nakłaniany do zabójstwa przywódcy Hugenotów, admirała Gasparda II de Coligny (1519 – 1572). Hamilton odmówił stwierdzając, że „będąc człowiekiem honoru może w ten sposób załatwiać jedynie swoje własne porachunki, a nie mordować w sprawie innych”.
Dziewięć lat po zamachu, w październiku 1579 roku, cała rodzina Hamiltonów Aktem Parlamentu została uznana za rebeliantów. Nieco wcześniej, w maju tego samego roku za udział w spisku i zamachu został stracony Arthur Hamilton of Myreton, Kapitan Hamiltonów (zm. 30 maja 1579). Przesłuchiwany w tej sprawie był także brat Jamesa – Arthur. Dzięki poręczeniu kliku lordów został on jednak oczyszczony z zarzutów. Czterech innych członków rodu, wliczając w to Davida Hamiltona, syna Arthura Hamiltona of Myreton zostało z kolei uwięzionych.
W styczniu 1592 David Hamilton, żona Jamesa – Isobel Sinclair oraz jej siostra Alison Sinclair (żona Davida) zostali ostatecznie oczyszczeni z zarzutów z udziału w spisku przeciwko życiu Regenta Moraya. W pełni przywrócono też ich prawa do posiadłości Old Woodhouselee. Stało się to nawet wbrew opinii sir Alexandra Hay’a, Lorda Ester Kennet (zm. 1594), pełniącego wówczas funkcję Lorda Clerk Register, czyli najważniejszego z szkockich urzędników państwowych.
Dnia 24 czerwca 1609 roku Hamiltonowie – Aktem Parlamentu ostatecznie otrzymali potwierdzenie ich praw do posiadłości Old Woodhouselee (będącej wówczas faktycznie w posiadaniu Williama Bellendena of Broughton).
W późniejszym czasie posiadłość przeszła na własność rodu Ballantynes. Zrujnowany już pod koniec XVII wieku zamek został częściowo rozebrany, a pozyskany w ten sposób budulec wykorzystany przy konstrukcji nowej rezydencji Woodhouselee. Ta została całkowicie zburzona około roku 1965.

 

 

 

 Legendy

 

Ruiny zamku są podobno nawiedzone przez ducha „Białej Pani”. Według, nie mającej żadnego pokrycia w faktach, lokalnej legendy ma być ona żoną Jamesa Hamiltona imieniem Margaret, którą Regent Moray wraz z maleńkim dzieckiem nagich wypędził z zamku w środku mroźnej nocy. Dziecko miało umrzeć tej samej nocy. Obłąkana po tym straszliwym wydarzeniu Margaret zmarła parę dni później.
Wówczas James Hamilton, powodowany jedynie czystą zemstą miał zastrzelić Moraya, (zgodnie z faktami morderstwo Stewarta miało jednak podłoże polityczno – religijne).
Od tej pory czasami w ruinach Old Woodhouselee można spotkać zjawę Margaret szukającej swojego zmarłego dziecka.
Według innej wersji tej legendy odpowiedzialny za śmierć żony i dziecka Jamesa był wspomniany wcześniej jego dobroczyńca spod Langside – James Ballenden.

 

0 komentarzy:

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *