Taymouth Castle

  • Status: - **** - Własność prywatna
  • Typ: Zamek neogotycki (Castellated mansion)
  • Data: od XIX wieku
  • Położenie: około 1.6 kilometra (1 mili) na północny - wschód od Kenmore. Perth & Angus
  • Numer według map "Ordance Survey": NN 785466
  • Inne nazwy: Balloch Castle, Castle of Balloch

Aberfeldy, Perth and Kinross PH15 2NT, Wielka Brytania

 

 

 

Neogotycki, XIX-wieczny zamek Taymouth został wybudowany w miejscu znacznie starszej, bo datowanej na rok 1552, mieszkalno – obronnej wieży Balloch. Budowniczym tej wcześniejszej warowni był sir Colin Campbell of Glenorchy (zm. 1583). Dzięki zachowanemu szkicowi z września 1780 roku, autorstwa Johna C. Nattesa (ok. 1765 – 1839) wiemy, że została ona ulokowana na planie litery „Z”. Chociaż jej wewnętrzny układ nie jest nam znany, to powszechnie przyjmuje się, że nie różnił się on też zbytnio od tego z zamku Edinample. Budowa również tej warowni, przynajmniej w samej początkowej fazie, była bowiem nadzorowana przez wspomnianego sir Colina. Ostatecznie ukończył ją dopiero jego słynny syn, sir Duncan Campbell of Glenorchy (ok. 1550 – 1631), zwany też „Duncanem z [siedmiu] zamków”. Faktycznie, w ciągu całego swojego życia od podstaw wybudował on, ewentualnie przebudował, aż siedem tego typu budowli. Były to Achallader Castle, Loch Dochart Castle, Finlarig Castle, Barcaldine Castle, wspomniany Edinample Castle, Kilchurn Castle i właśnie Balloch Castle. W tym ostatnim też, w sierpniu 1582 roku, sir Duncan gościł króla Jamesa VI (1566 – 1625). Z wizyty tej zachował się rachunek przedstawiający, że szkocki monarcha obdarował kwotą 40 szylingów… ogrodnika z Balloch. Parę dni później, tj. 23 sierpnia 1582 roku, w powrotnej drodze do Edynburga, James VI zajechał z gościną również do zamku Huntingtower (House of Ruthven), mieszczącego się w pobliżu Perth. Tam, głównie z inicjatywy sir Williama Ruthvena (ok. 1541 – 1584), 1-ego hrabiego Gowrie, został uwięziony. Ostatecznie, dopiero po 10 miesiącach królowi udało się uciec z tej niewoli (więcej informacji na ten temat można znaleźć przy opisie zamku Huntingtower). W roku 1625 (dnia 29 maja), syn i następca niedawno zmarłego Jamesa VI & I (dnia 27 marca), czyli Charles I (1600 – 1649), wyniósł sir Duncana Campbella do godności 1-ego baroneta Glenorchy.
W roku 1681, potomek sir Duncana, sir John Campbell (1636 – 1717), w rekompensacie za utratę tytułu 1-ego hrabiego Caithness (także w roku 1681), został przez króla Charlesa II (1630 – 1685) mianowany 1-szym hrabią Breadalbane and Holland. Jego syn, John Campbell (1662 – 1752), 2-gi hrabia Breadalbane and Holland, w roku 1720 zatrudnił słynnego szkockiego architekta Williama Adama (1689 – 1748) do przebudowy zamku Balloch i utworzenia przy nim pięknych, symetrycznych ogrodów. Kolejne prace w tym zamku zostały podjęte w latach 50-tych XVIII wieku, tym razem na polecenie sir Joha Campbella (1696 – 1782), 3-ego hrabiego Breadalbane and Holland. Następnie (w latach 80-tych XVIII stulecia), na polecenie sir Johna Campbella (1762 – 1834), 4-ego hrabiego Breadalbane and Holland, utworzone 60 lat wcześniej ogrody autorstwa Williama Adama zostały kompletnie zniszczone. W ich miejsce utworzono rozległy park, w stylu tzw. angielskich krajobrazowych ogrodów (np. Painshill Park w pobliżu Cobham czy Stourhead Park, niedaleko miasta Mere). Dodatkowo, w roku 1789, sir John zatrudnił szkockiego architekta Roberta Mylne (1733 – 1811) do ostatecznego przebudowania oryginalnej wieży Balloch w nowoczesną rezydencję, najlepiej w stylu francuskiego chateau. Prace te nie zostały jednak nawet rozpoczęte. Dopiero 10 lat później, czyli w roku 1799, stary zamek został kompletnie rozebrany. W tym samym czasie zmieniona została nazwa całej posiadłości. W miejsce Balloch powstał więc Taymouth.
Budowa centralnej wieży tego imponującego, neogotyckiego zamku została podjęta dopiero dwa lata później, czyli w roku 1801. Prace te nadzorowane były przez kolejnego znanego szkockiego architekta Johna Patersona (1832 – 1877). Jednakże, w roku 1806, przedstawiony przez niego projekt został ostatecznie porzucony na rzecz nowej koncepcji autorstwa braci Jamesa (1770 – 1810) i Archibalda Elliotów (1760 – 1823). Cztery lata później, a zatem w roku 1810, budowa centralnej wieży zamku Taymouth została oficjalnie zakończona.
Następnie, w latach 1809 – 1812, wybitny angielski dekorator Francis Bernasconi (1762 – 1841), wykonał ozdobą sztukaterię w jej salonach i olbrzymiej klatce schodowej (o wysokości 30 metrów!). Kolejny etap prac w Taymouth miał miejsce w roku 1818. W tym czasie rozebrane zostało stare skrzydło wschodnie. W jego miejscu, następny znany szkocki architekt William Atkinson (1774/1775 – 1839) zaprojektował olbrzymi, czteroskrzydłowy budynek. Tym samym, liczba poszczególnych pomieszczeń w Taymouth zbliżyła się do… 350!
W roku 1831 (dnia 12 września), wspomniany sir John Campbell, 4-ty hrabia Breadalbane and Holland został również wyniesiony do godności 1-ego markiza Breadalbane. Zmarł zaledwie trzy lata po tej nominacji, dnia 29 marca 1834 roku, w Taymouth. Tytuł 2-ego markiza Breadalbane przypadł wówczas jego synowi – sir John’owi Campbell (1769 – 1862). Za jego również kadencji, przebudowa całego zamku została ostatecznie ukończona. Zachodnie skrzydło autorstwa Williama Adama zostało wówczas znacznie powiększone, tak by upodobnić je do budynku centralnej wieży. Roboty te prowadzone były pod kierunkiem Jamesa Gillespiego Grahama (1776 – 1855). Całość wnętrz została natomiast zaprojektowana przez Augustusa Welby’ego Pugina (1812 – 1852). Wykonane przez niego sufity tego budynku uznawane są za „najpiękniejsze z tego okresu w całej Wielkiej Brytanii”.
Koniec prac w Taymouth Castle przypadł na rok 1842. W tym samym roku, przez trzy dni, gościła w nim królowa Wiktoria (1819 – 1901) wraz z mężem księciem Albertem Saschen – Coburg – Gotha (1819 – 1861). Warto przy tej okazji przytoczyć osobistą relację królowej: „Zastaliśmy tam sporą liczbę górali Lorda Breadalbane, wszystkich ubranych w tartan klanu Campbell, ustawionych w rzędzie przed zamkiem, z samym Lordem Breadalbane na ich czele, również odzianym w góralski strój. Była tam też niewielka grupa ludzi sir Nialla Menziesa (w biało – czerwonych tartanach klanu Menzies), kilku grających dudziarzy oraz kompania 92-ego regimentu Highlanders, także w kiltach. Oddające salwy działa, wiwatujący tłum, piękne suknie, malowniczość całej okolicy z pokrytymi gęstymi lasami wzgórzami w oddali, wszystko to razem łączyło się w jedną, najpiękniejszą, niemożliwą wprost do wyobrażenia scenę. Wyglądało to tak, jakby wielki wódź w starych, feudalnych czasach odbierał należne mu hołdy.”
Po śmierci sir Johna Campbella, 2-ego markiza Breadalbane, dnia 8 listopada 1862 roku, tytuł hrabiowski Breadalbane and Holland trafił w ręce jego kuzyna Johna Alexandra Campbella (1824 – 1871). Dla jego syna i następcy, sir Gavina Campbella (1851 – 1922) w roku 1885 został też odtworzony tytuł 1-ego markiza Breadalbane (2-giej kreacji). Niestety, w ciągu swojego życia, głównie w związku z wybuchem I-szej Wojny Światowej (1914 – 1918), utracił on większość swoich włości. Po jego śmierci w roku 1922 (dnia 19 października) Taymouth Castle został sprzedany. Jego nowi właściciele, akcjonariusze spółki The Taymouth Castle Hotel Company Ltd., w roku 1929, otworzyli w nim wysokiej klasy hotel. Oprócz niego na terenie dawnego parku utworzono wówczas 12-dołkowe pole golfowe. Jego projektantem został słynny szkocki golfista James Baird (1870 – 1950). Kolejne cztery dołki tego pola zostały dodane w latach 40-tych XX wieku.
Podczas II-giej Wojny Światowej (1939 – 1945) w zamku Taymouth działał szpital dla polskich żołnierzy uczestniczących w Bitwie o Anglię (10 lipca – 31 października 1940). Następnie, w latach 1950 – 1968 mieścił się w nim także ośrodek szkoleniowy Ochotniczego Korpusu Obrony Kraju (Civil Defense Corps) w Szkocji. W późniejszym czasie, aż do roku 1979, zamek pełnił funkcję szkoły dla amerykańskich dzieci. Po czym został on ostatecznie opuszczony. Istniejące w jego pobliżu pole golfowe jest sporadycznie wykorzystywane, aż do dnia dzisiejszego.
W roku 2004 padła idea ponownego wykorzystania Taymouth jako ekskluzywnego („6-cio gwiazdkowego”) hotelu. Plany te pozytywnie zaopiniował m.in. Perth & Kinross Council. W maju 2006 roku rozpoczęto naprawę jego wszystkich dachów. Koszt tych prac wyniósł 200 tysięcy funtów. Niestety, dalsze roboty zostały wstrzymane już pod koniec tego samego roku. Trzy lata później, konsorcjum zajmujące się restauracją Taymouth ogłosiło bankructwo.
Pod koniec 2010 roku zamek został przejęty przez grupę Meteor Asses Management. Wkrótce też od nowa ruszyły prace restauracyjne. Pomimo pewnych problemów finansowych są one prowadzone do dnia dzisiejszego. W tym czasie, w pięknym stylu odbudowany został budynek mieszczący się w zachodniej części zamkowego kompleksu.

 

 

 

Legendy

 

Według lokalnych opowieści zamek Taymouth jest nawiedzony. Dla przykładu, wielokrotnie miano w nim słyszeć jakieś  trudne do wytłumaczenia odgłosy kroków. Również w czasie gdy funkcjonowała w nim szkoła, spora grupa jej uczniów została na tyle mocno przestraszona, by kategorycznie odmówić pozostania w jego murach. Jeszcze inna legenda mówi o pojawiających się w Taymouth zwiastunach nieszczęść, które miały dotknąć każdą rodzinę mieszkającą w jego murach.

 

0 komentarzy:

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *